Matematik Zor mu?

Pisa sonuçlarından pek memnun olmayan Almanya’da didaktikçi Hans Werner Heymann, birçok öğrenci için matematik anlaşılması en zor olan ders olduğu saptamasını yaptı. Matematikte kızlar daha çok bocalıyor. Erkekler matematik dersinde kendilerine daha çok güvendikleri için dersin temposu onlara göre ayarlanmakta. Oysa kızlar sadece her şeyi gerçekten anladıkları zaman kendilerine güveniyorlar. Ve birçok aydın ve siyasetçi kendilerinin de geçmişte matematikte pek başarılı olmadıklarını hatırlıyorlar.

Mesela şair Hans Magnus Enzensberger ‘in şu saptaması gerçekten de ilginçtir: Matematik, niçin karanlık bir leke gibi kalmıştır? Ve dünya dışı gibi algılanan bu alana neden çok az sayıda kişi vâkıf olabilmekte? İlk Pisa şokundan beri başarısızlığın nedenleri araştırılmakta. Kısa bir süre sonra anlaşıldı ki ülke sıralamasına göre bir çözüm bulmak o kadar kolay değil. Bunu özellikle de Japonya örneği gösteriyor.

Bu ülkenin özellikle de matematikte hep üst sıralarda yer alması, durmadan çalışmayı gerektiren acımasız bir sisteme bağlanıyordu. Tokyo’daki Suginami ilköğretim okulunda yapılan bir ziyaret ilk başta bu önyargıyı kanıtlıyor gibi. Matematik dersi matematik sorularının sınıfça toplu halde çözülmesiyle başlıyor. Bir öğrenci örneğin 36 x 8 eşittir 288 dediğinde, dördüncü sınıfın geriye kalan tüm öğrencileri “doğru” diye yanıt veriyorlar.

Öğretmen Yasuho Arita sırayla herkesi kaldırıyor ve en sonunda tüm öğrenciler aynı soruları kendi kendilerine çözüyorlar ve Arita öğrencilerin başında kronometreyle bekliyor. Hesap alıştırmaları bittikten sonra Arita’nın “ilginç matematik” dediği başlıyor.

Öğretmen tahtaya köşeli bir insan çiziyor. Öğrenciler bu figürü yap boz parçalarına benzeyen Tangram taşlarıyla biçimlendiriyorlar. Ve birden bire Japonya’daki matematik dersinin sanıldığı gibi sadece katı kurallarla işlemediği ortaya çıkıyor. Arita, gayet cazip yöntemlerle öğrencileri matematiğe özendirmekte.

Ona göre tek başına mekanik alıştırma, zorlu matematik problemlerini çözme hevesini söndürmekten başka hiçbir işe yaramaz. Burada kişisel çaba gerekli diyor Arita.